Algemene beschrijving Hollandstellung

Knokke Heist - Westkapelle - Lapscheure - Moerkerke - Middelburg - Maldegem - Sint Laureins- Adegem - Eeklo - Lembeke - Oosteeklo - Ertvelde - Kluizen - Gent - Assenede - Sint Kruis Winkel - Mendonk - Zaffelare - Eksaarde - Moerbeke Waas - Sinaai - Kemzeke - Stekene - Sint Gillis Waas - Vrasene

Structuren WO II in directe omgeving Hollandstellung (Zweitestellung): Knokke Heist - Maldegem - Sint Laureins- Philippine (NL) - Sas Van Gent (NL) - Sluiskil (NL)

Wat voorafging aan de loop van de Hollandstelling is voor de hoofdstelling te zoeken op grondgebied Kluizen. Een gedeelte van deze hoofdstelling is gelijktijdig ook nog te zoeken op Sint Kruis Winkel.

De Hollandstellung - Inventarisatie van deze bunkerlinie op origineel grondgebied Gent (anno 1921)

Grondgebied Gent in deze inventarisatie is het Gent anno 1921, de eerste inventarisatie die van deze linie gekend is. Dit wil zeggen het Gent zonder de uitbreidingen van het vroegere grondgebied Kluizen. Ook Terdonk maakt op dat moment nog deel uit van Kluizen.

Op het toenmalige grondgebied Gent, meer specifiek het toenmalige fort Rodenhuize zijn geen bunkers meer terug te vinden. Deze zijn allen al vele jaren verdwenen voor de aanleg van het Rodenhuizedok en de bijhorende industriegronden rond 1965. Vroeger lagen al deze bunkers langs de westzijde van een boogvormig kanaal, de Sassevaart genaamd, oostelijk van het huidige kanaal Gent-Terneuzen. Dit boogvormige kanaal was het echte eindpunt van het zwaarst uitgewerkte stuk Hollandstellung tussen Maldegem Strobrugge en het kanaal Gent-Terneuzen. Hier lagen ooit 6 bunkers in boogvorm op grondgebied Rodenhuize. Daarnaast werd het Fort Rodenhuize deel uitmakend van de Hollandstellung nog aangevuld met 2 structuren (onbekend qua type) die heden letterlijk in het huidige dok zouden liggen. Een laatste mitrailleurbunker moet dan nog iets noord - noordoostelijker gelegen op de huidige terreinen van de cementfabrieken van CBR. Deze laatste bunker, net zoals de iets zuidelijkere in het huidige dok lagen origineel op grondgebied Terdonk, bij de inventarisatie in 1921 nog grondgebied Kluizen. De hierbij vermelde 9 structuren, 6 op Gent - Rodenhuize, 3 op Kluizen (waarvan 2 origineel op Terdonk) is amper info over terug te vinden.

Als we deze structuren op een huidige luchtfoto proberen te plaatsen, zouden deze te zoeken zijn tussen het huidige kanaal Gent-Terneuzen en de de John F. Kennedylaan en zuidelijk van het huidige Rodenhuizedok. Heden is de zone waar de bunkers ooit moeten hebben gestaan ingepalmd door Oiltanking Ghent, Alco Biofuel en Cargill.

Omdat de eigen telling uit het boek "De Hollandstellung" van Hans Sakkers zeker niet de volledige lijn onderzocht, is de telling die daar in terug te vinden is, ook zeer irrelevant om als referentie te gebruiken, wat dan ook niet is gebeurd. Wel zijn de vermelde locaties uit het boek mee opgenomen in de eigen zoektocht.

Volgens de eerste inventarisatie uit 1921 stonden op dit originele Gentse grondgebied ooit 6 bunkers. In 1935 was de situatie nog altijd onveranderd. De 3 nog resterende bunkers meer noodwestelijk van dit steunpunt Rodenhuizedok lagen op grondgebied Kluizen. Daarnaast bevatte het originele steunpunt nog eens 3 bunkers meer oostelijk, heden gelegen op grondgebied Mendonk maar helaas ook allen verdwenen. De eigenlijke vooruitgeschoven stelling is voor de rest meer noordelijk te zoeken op grondgebied Ertvelde Rieme en zelfs te Sint Kruis Winkel. Er was op het oude domein van Rodenhuize in 1935 sprake van 2 manschappenbunkers, 1 waarnemingsbunker en 3 mitrailleurbunkers.

Bij de eigen inventarisatie van 2018 werden hier geen structuren meer van teruggevonden. Deze site is als site met zware chemische industrie ook niet vrij prospecteerbaar. De kans dat er nog iets van bestaat is nihil tot onbestaande.

Hieronder alvast de situatie van structuren door www.bunkergordel.be teruggevonden, Mocht u er meer info over kunnen geven over ontbrekende zaken, aarzel niet dit door te geven op info@bunkergordel.be. Weet dat aanvullende details over bunkers aangeduid met cirkeltjes omdat de 100% exacte locatie mij ontbreekt, zeker ook altijd welkom zijn.

Elk aangeduid bunkertje werd informatief van een eigen veronderstelde indeling voorzien omdat de oude reeds bestaande indelingen vrij onlogisch zijn en er blijkbaar types worden uitgevonden bij de vleet zonder dat ze soms nog van elkaar onderscheidbaar zijn. Er zullen later nog gedetailleerde bunkerfiches worden toegevoegd van de bunkertjes die tijdens de zoektocht ook in de mate van het mogelijke in detail gefotografeerd worden.

Alle onderstaande luchtfoto's zijn afkomstig van Google Earth.

De teruggevonden locaties werden om de deze telling iets visueler te maken van een aparte kleur voorzien. Deze kleuren werden toegepast op onderstaande foto's:

  • Nog bestaande Hollandstellung bunkers - Lichtblauw
  • Structuren die in dezelfde regio zijn opgetrokken maar geen deel uitmaken van de Hollandstellung - Geel. (Geel)
  • Gekende gesloopte structuren - Rood
  • Hollandstellung bunkers reeds vermeld op vorige foto's - Oranje.

Indien de locaties zo goed als correct gekend zijn, zullen de structuren aangeduid worden met een stip in bovengemelde kleur. Indien enkel ongeveer de locatie gekend is, zal dit gebeuren met een cirkeltje in de gemelde kleuren. Ook de grootte van de cirkel zal afhangen van de mate van onduidelijkheid van de te localiseren zone.

Om het intern wat overzichtelijk te maken werd een interne nummering toegepast die niets vandoen heeft met eerder gemaakte en bestaande tellingen van her en der uit het verleden. Het is gewoon een eigen vorm van telling per gemeente. Ga er dan vooral ook alvast niet meer achter zoeken.

De loop van de Hollandstellung op origineel Gents grondgebied anno 1921 in grote lijnen op een actuele luchtfoto van de Gentse Haven

Voorlopig ontbreken detailfoto's van de meest logische locaties tot op dit moment. Wordt allicht nog toegevoegd in de mate dat het mogelijk is ze te nemen. Ter info, allicht om veiligheidsredenen kan men geen google streetview beelden meer verkrijgen in deze regio.

1. Ge L 01 Locatie verdwenen Mitrailleurbunker - Noordelijk meest westelijke silo's Oiltanking Ghent.

2. Ge L 02 Locatie verdwenen Mitrailleurbunker - Noordelijk kleinere silo's Oiltanking Ghent.

3. Ge L 03 Locatie verdwenen Observatie-Manschappenbunker ter hoogte van grote Olietank Oiltanking Ghent.

4. Ge L 04 Locatie verdwenen Manschappenbunker - ter hoogte van huidige gebouwen Alco Bio Fuel

5. Ge L 05 Locatie verdwenen Manschappenbunker - achterzijde huidige gebouwen Alco Bio Fuel

6 Ge L 06 Locatie verdwenen Mitrailleurbunker - tussen site Alco Bio Fuel en Cargill

Allicht kunnen deze bunkers beschouwd worden als de laatste bunkers deel uitmakend van het centrale gedeelte van de zwaar uitgewerkte hoofdstelling tussen Maldegem Strobrugge en het kanaal Gent-Terneuzen (eigenlijk het boogvormige kanaaltje oostelijk van het eigenlijke kanaal, ook Sassevaartje genoemd).

Als uzelf nog aanvullingen of correcties weet ten opzichte van bovenstaande reeks structuren op grondgebied van de Gentse haven, gelieve dit dan door te geven, zodat toch eindelijk eens een volledige inventarisatie van wat nog van deze linie bestaat zou gekomen kunnen worden. Gelieve in dat geval te mailen op info@bunkergordel.be. Alvast bedankt voor uw medewerking.

Het verdere verloop van de hoofdstelling is te zoeken op grondgebied Mendonk.

Ook info over verdwenen exemplaren blijft zeker welkom.

Gebruikte bronnen voor deze pagina:

  • Vestingsflash 2008 - De Hollandstellung - Georges Antheunis - Gents stadsarchief
  • Het archief van Eeklo, meer specifiek, de collectie George Spittael met dank aan Mr Marc Verbiest.